Nghi lễ cúng Rằm tháng Giêng rất quan trọng đối với người Việt Nam. Người Việt thường quan niệm Rằm tháng Giêng là ăn Tết lại một lần nữa nên thường làm cỗ rất to.
Năm nay, ngày Rằm tháng Giêng (15/1 âm lịch) hay còn gọi tết Nguyên tiêu nhằm vào Chủ nhật ngày 5/2 dương lịch. Ngày này đúng vào dịp nghỉ cuối tuần, cho nên, nhiều gia đình có thời gian chuẩn bị lễ cúng chu đáo.
Tuy nhiên, nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết cho biết: “Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình hoặc phong tục tập quán ở từng địa phương, mâm lễ cúng Rằm tháng Giêng được chuẩn bị khác nhau. Tựu chung lại, mâm lễ to hay nhỏ cũng không quan trọng bằng sự thành tâm”.
Theo nghệ nhân Ánh Tuyết, mâm cúng Rằm tháng Giêng không nhất thiết phải bày biện mâm cao cỗ đầy mà gia chủ nên “tùy tiền biện lễ” sao cho phù hợp. Nhà ít người không nên làm quá nhiều món, quá nhiều mâm cỗ sẽ rất lãng phí.
Thậm chí, gia chủ có thể cúng một đĩa xôi gấc, bánh chưng cùng với một khoanh giò trên ban thờ gia tiên.
Với những gia đình có điều kiện hoặc đông người, mâm lễ cúng cần chuẩn bị đầy đủ hơn. Theo truyền thống, nhiều gia đình thường chuẩn bị 2 mâm cỗ, gồm: mâm cỗ chay cúng Phật và mâm cỗ mặn cúng gia tiên.
Mâm cỗ chay cúng Phật gồm: hoa quả, chè xôi, các món đậu, bánh trôi nước… Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của bánh trôi nước (chè trôi nước). Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi ngày tết Nguyên tiêu là mong muốn mọi việc quanh năm được hanh thông, trôi chảy.
Mâm lễ mặn cúng Rằm tháng Giêng truyền thống không thể thiếu thịt gà, xôi gấc, bánh chưng. Gà là vật cúng tế linh thiêng nhất, còn xôi gấc có màu đỏ, được cho là sẽ mang đến may mắn trong năm mới. Bên cạnh đó, gia chủ có thể chuẩn bị thêm các món: canh măng, bóng bì, canh miếng, canh mọc, giò chả, nem…
Tuy nhiên, món ăn trên mâm cúng còn tùy theo vùng miền. Nếu như miền Bắc có chân giò hầm măng khô, canh bóng thả, nem rán thì miền Trung thường cúng thịt lợn, giá chua, giò chả. Người miền Nam lại cúng Rằm tháng Giêng với canh khổ qua, thịt kho tàu, chả giò, gỏi tôm thịt…
Ngoài thức ăn, mâm cúng Rằm tháng Giêng không thể thiếu các đồ lễ như: hương, hoa tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu…
>>>Xem thêm: Bài văn khấn rằm tháng Giêng tết Nguyên tiêu năm 2023 đầy đủ<<<